شهر رشت در قلب جلگه گیلان واقع شده است، در ناحیه‌ای وسیع از دلتای رودخانه سفیدرود، در انتهای مسیر راه اصلی از قزوین به بندر انزلی، در کنار دریای خزر. ارتفاع متوسط این شهر حدود ۸ متر از سطح دریا است. آب و هوای رشت به صورت معتدل و مرطوب مشخص می‌شود، و میزان رطوبت آن در طول سال متغیر است. شهرستان رشت شامل شش بخش "مرکزی"، "خمام"، "خشکبیجار"، "لشت نشا"، "کوچصفهان" و "سنگر"، همچنین هفت شهر و ۱۸ دهستان است.
شهرستان رشت در بسیاری از جنبه‌ها دارای ویژگی‌های مهمی است. این ویژگی‌ها شامل شرایط جغرافیایی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی-اداری می‌شوند. از لحاظ شرایط جغرافیایی، رشت به دلیل قرارگیری در جلگه مرکزی و وسیع، اراضی حاصلخیز و تولید برنج استان و کل کشور، محل مهمی برای کشاورزی است. همچنین موقعیت ارتباطی رشت با راه‌های ترانزیتی مهم از جمله راه‌های اصلی ارتباطی این منطقه با مناطق مختلف کشور را تسهیل می‌کند.
از نظر موقعیت سیاسی-اداری، رشت به عنوان مرکز استان گیلان دارای اهمیت و تأثیر زیادی در امور اداری و سیاسی منطقه می‌باشد. این شهرستان نقطه تلاقی بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی و تجاری در استان گیلان است. به دلیل وجود شهرک‌ها و کارخانه‌های صنعتی، فعالیت‌های اقتصادی در رشت گسترده است و افراد این منطقه عمدتاً در حوزه‌های خدماتی، تجاری و صنعتی فعالیت می‌کنند.
فعالیت‌های زراعی و تجاری نیز در این منطقه دارای اهمیت بالایی هستند و شالیکاری به عنوان یکی از مشاغل اصلی روستاییان در این منطقه مورد توجه قرار دارد. این شهرستان همچنین مراکز علمی و تحقیقاتی دارای اهمیتی در توسعه معرفی و ارتقاء علم و فناوری در منطقه دارد.
درست است، مردم شهرستان رشت اکثراً از اقوام گیلک تشکیل شده‌اند و زبان اصلی آنان گیلکی است که با لهجه‌های مختلفی به ویژه لهجه بیه پس و گویش رشتی سخن می‌گویند. این زبان و لهجه‌ها جزئی از هویت فرهنگی و زبانی مردم منطقه را تشکیل می‌دهند.
بیشتر مردم رشت از مذهب شیعه اثنی عشری پیروی می‌کنند و این مذهب جزء مذاهب اصلی مذهبی در ایران به شمار می‌آید.
علاوه بر این، در رشت، جامعه‌های ارامنه و یهودی نیز حضور دارند. این اقوام اقلیت‌های دینی و فرهنگی منطقه هستند که تاریخ و فرهنگ خود را حفظ کرده‌اند و در جامعه مشارکت دارند.
